تقوا پناه بردن به درگاه خدا است
تقوا پناه بردن به درگاه خدا است؛ عمل صالح اگر بدون تقوا باشد، فایده‌ای نخواهد داشت و چه بسیار مومنانی بودند که یک عمر با ایمان زیستند اما بدون تقوا آن را بر باد دادند.
حجت الاسلام عباس امینی امام جمعه شاهرود در یادداشتی اشاره کرده است: قرآن به تعبیر خودش، آیات متشابه دارد که نیاز به تفسیر دارد یعنی ابهام زدایی از ذهن ما، پیش نیاز این آیات است البته باید توضیح داد که قرآن کریم ابهام ندارد بلکه برداشت ذهن ما انسان‌ها ممکن است ابهام داشته باشد لذا دل‌های ما حجاب‌هایی که از آن ابهاماتی ایجاد می‌شود. در اینجا این سوال پیش می‌آید که آیا هر کسی می‌تواند ابهام زدایی کند؟
پاسخ به این سوال خیر است؛ یک وجه از موضوعاتی که ائمه معصومان (ع) آن را نهی کرده‌اند، تفسیر به رأی است و فرمودند کسی که قرآن را تفسیر به رأی کند جایگاهش جهنم است. به عبارت دیگر نمی‌توان کلام خدا را آنطور که دلمان می‌خواهد تفسیر کنیم لذا تفسیر باید به اهلش واگذار شود که اهلش نیز محمد و آل محمد (ص) هستند.
همانطور که در سوره اسرا آمده اگر تفسیر صورت نگیرد، قرآنی که عامل هدایت است عامل گمراهی می‌شود که نمونه آن خوارج هستند و نمونه امروزی آن شهادت مرحوم علامه مطهری است که به دست گروه فرقان رقم خورد.
گروهی که قرآن و نهج‌البلاغه می‌خواندند همانطور که منافقان اینگونه بودند و امام راحل (ره) فرمودند یک ماه نزد من آمدند و از من بهتر نهج‌البلاغه را حفظ شدند اما قرآن و نهج‌البلاغه ای که بخواهید آنها را به خودمان عرضه کنیم، نتیجه‌ای جز گمراهی ندارد لذا یکی از وظایفی که حضرت محمد (ص) و اوصیاء ایشان تا اتمام عسگری (ع) بر عهده داشتند، تفسیر و ابهام زدایی و آیات متشابه و تبیین محکمات و تعیین مصادیق است.
الف: یکی دیگر از مسائلی که مخصوصاً در دوران طلایی امام صادق (ع) پیدا شد، تأویل است. یکی از خدمات بزرگی که اهل بیت علیهم السلام کردند این است که در کنار تفسیر، قرآن را تأویل نیز کردند. مثلاً از امام صادق (ع) معنای آیه «مؤمنان متقی باشید به وسیله متوسل شوید» که اهل سنت درباره آن می‌گویند نماز، حج و صدقه مقصود است که البته اشکالی نیز ندارد اما امام صادق (ع) یک تاویلی دارند که آن صدقه و نماز و حجی می‌تواند وسیله باشد که ولی خدا بیانش کرده باشد و فقط باید از زبان معصوم بیان گردد.
ب: آیه ۱۱۹ سوره توبه می‌فرماید مؤمنان دو کار بعد از ایمان باید انجام دهید یک تقوا پیشه کنید و دوم از راست گویان باشید.
گاهی وقت‌ها خداترسی معنی می‌کنند که معنای دقیقی نیست بلکه معنای پناه بردن را بیشتر می‌دهد لذا تقوا به این معنی است که مؤمن در زیر سپر خدا و زیر قلعه‌ای که خدا برایش تعیین کرده پناه ببرد. از امام رضا (ع) نقل است که می‌فرمایند «دین چهار پایه اصلی دارد که «اسلام، ایمان، تقوا و یقین» هستند و تقوا بالاتر از ایمان به درجات است»
افرادی بودند که مؤمن محسوب می‌شدند اما لغزیدند چرا که تقوا نداشتند و این اهمیت تقوا است. ما در تاریخ آدم‌هایی را شاهد بودیم که مؤمن بودند اما تقوا چون نداشتند در آخر عمرشان لغزیدند و این اهمیت تقوای است.
بخش دوم آیه اما می‌فرمایند که اهل صادقین باشید. باید دقت داشت که قرآن در این بخش از آیه نمی‌فرمایند مِنَ الصادقین بلکه می‌فرمایند مَعَ الصادِقین یعنی همراه و مطیع و هم نشین با صادقان باشید. روایت‌های شیعه و سنی تاکید دارند که صادقین محمد و آل محمد (ص) هستند. هم نشینی و همراهی با صادقین یکی از مصادیقش امام صادق (ع) است. مهم این است که ما همراهی و اطاعت کنیم.
نکته دیگری که از آیه ۱۱۹ سوره توبه برداشت می‌شود این است که ایمان و تقوا هم کافی نیست بلکه همراهی با ولی خدا نیاز است.
