به گزارش صبح بخیر نیوز منابع طبیعی به عنوان بستر حیات و توسعه پایدار کشور، متعادل کننده اکوسیستم و پشتوانه بخش کشاورزی، دارای ارزشهای تجاری و غیر تجاری فراوانی است و نقش آن در کنترل هرزآبهای سطحی، تغذیه سفره های آب زیر زمینی، حفظ و تولید خاک نباتی، تولید اکسیژن، تلطیف هوا، پالایش گازهای سمی، تامین غذا و پروتئین، تولید مواد دارویی و صنعتی، پناهگاه حیات وحش، تولید علوفه و چوب و … بر کسی پوشیده نیست. از آنجایی که بیش از ۸۰ درصد از عرصه کشور تحت پوشش اراضی ملی و دولتی (منابع طبیعی) است لذا حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری اصولی از این منابع، مدیریتی مستقل و توانمند را می طلبد.

در سال ۱۴۰۱ با توجه به نامگذاری این سال توسط مقام معظم رهبری به عنوان سال تولید، دانش بنیان ، اشتغال آفرین و منابع طبیعی و نقش مهم منابع طبیعی در این امر طرح تداوم در۱۴۰۱ توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور مطرح که در آن ۱۴پروژه دانش بنیان استفاده از اینترنت اشیاء ، کاشت قلمه بدون آبیاری ، تاسیس مرکزملی دیسپچینگ، بذر پاشی با پهباد ، میسکانتوس در زراعت چوب ، برند سازی تولید نهال ، کنترل هوشمند منابع طبیعی ، تجهیزات نوین مهار حریق ، تثبیت خاک در گالی ، آبیاری هوشمند نهالستانها، نوآوری در پایش جنگل ، استفاده از زنجیره بلوکی در توسعه نهالکاری ، سامانه جامع منابع طبیعی ، مالچ امولسیونی طرح های محوری آن می باشد.

با اشاره به مقدمه فوق و به مناسبت هفته منابع طبیعی و آبخیزداری گفتگویی را با مهندس جعفر مرادی حقیقی مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان و همچنین معاونین ایشان ترتیب دادیم که ماحصل آن را در قالب گزارشی جامع بیان می کنیم.

***مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با اشاره به تهیه لایحه آبخیزداری و ارایه آن جهت بررسی مجلس شورای اسلامی و همچنین تهیه برنامه جامع مدیریت حوزه های آبخیز استان وپیش بینی اعتبارات مورد نیاز وهمچنین تخصیص اعتبارات ملی و استانی به حوزه آبخیزاستان از آن به عنوان یک اتفاق مهم و موثر در رفع چالشهای مختلف درحوزه منابع طبیعی و آبخیزداری استان نام برد و گفت: سهم استان سمنان از اعتباراتمصوب سفر ریاست جمهوریوهیات دولت در پروژه های بیابان وآبخیزداری وآبخوان داری طی دو سال را بالغ بر ۱۳۰میلیارد تومان بوده است. و طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در طی بازه زمانی چهار سال و سهم استان سمنان طی این بازه ۱۰میلیون درخت هر سال ۵/۲میلیون درخت می باشد.

وی با بیان اینکه این اعتبارات به سرعت در اختیار ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری قرارخواهد گرفت گفت: عملیات اجرایی این طرح‌ها در سطح ۲۰۰ هزار هکتار از حوزه های آبخیز استان و در قالب ۸۹ پروژه مکانیکی ، بیومکانیکی وبیولوژیکی اجرا خواهد شد.

وی از اجرای عملیات خاکی با حجم بالغ بر ۵۵ هزار مترمکعب از محل این اعتبارات خبر داد و افزود: بالغ بر ۵۰ هزارمترمکعب سازه های سنگ و ملات،گابیون و سازه بند سبک پایه بتنی از جمله پروژه ‌هایی است که در سال‌جاری در شهرستان‌های مختلف این استان عملیاتی خواهد شد.

***جعفر مرادی حقیقی مدیر کل گفت: در بخش حفاظت وامور اراضی در اجرای کاداستر اراضی ملی ودولتی نیز مساحتی بالغ بر ۹میلیون و سیصد هزار هکتار در سامانه اداره کل ثبت اسناد و املاک تثبیت مالکیت گردیده است. سند تک برگی کاداستر آن بنام دولت جمهوری اسلامی به نمایندگی از سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور صادر شده است و از اقدامات مهم تعیین حدود و ثغور اراضی ملی ومستثنیات با استفاده از کمربند حفاظتی با شاخص بنچ مارک می باشد هدف از اجرای پروژه کمربند حفاظتی مشخص نمودن مرز اراضی ملی و مستثنیات در طبیعت و همچنین حفاظت و حمایت از عرصه های منابع طبیعی و جلوگیری از زمین خواری و تصرفات غیر قانونی و نیز مقابله با سوء استفاده‌های افراد سودجو در مقابله با تجاوزات احتمالی است لذا در این راستا تاکنون ۸۶ کیلومتر عملیات کمربند حفاظتی در سطح استان از اعتبارات ملی و استانی اجرا شده است.که نقش مهمی در کاهش تصرفات و دست اندازی به اراضی ملی شده است همچنین ، فرهنگ تغییر الگوی مصرف سوخت و حفاظت از جنگل‌ها و مراتع از برنامه‌های راهبردی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و به تبع آن ادارات منابع طبیعی می باشد این طرح به منظور حفظ ذخایر ژنتیکی، کاهش فشار بر عرصه های مرتعی ، جنگلی ، جلوگیری از قطع درختان، بوته ها، ممانعت از سوزاندن هیزم برای گرم کردن آب، ترغیب روستاییان و جنگل‌نشینان به استفاده از انرژی‌های پاک و زمینه‌سازی برای کاهش بهره‌گیری از سوخت فسیلی صورت گرفته است. که در این راستا آبگرمکن خورشیدی و تنور گازی در راستای اجرای طرح صیانت از جنگل‌ها، به صورت رایگان بین بهره‌برداران و دامداران توزیع می‌شود. از سال ۹۵ تاکنون۲۷۱دستگاه آبگرمکن خورشیدی و تعداد ۲۳۵ دستگاه تنور گازی در روستاها ومناطق سخت گذراستان به صورت رایگان به بهره‌برداران عرفی ومشارکت کننده در طرح حفاظت مشارکتی در۲۳ حوضه‌های آبخیز در هشت شهرستان استان تحویل داده شده است.

***مجید افرادی معاون برنامه ریزی، توسعه مدیریت و منابع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: در راستای ایجاد دولت الکترونیک این اداره کل ۲۹ فرمت قابل ارائه به مردم خوب ولایتمدار استان سمنان را در سایت اداره کل بارگزاری کرده که با توجه به مباحث ویروس کرونا و سهولت برخورداری مردم از خدمات دولت انتظار است که شهروندان سطح استان به جای مراجعه به اداره کل و یا ادارات شهرستان هاازطریق سامانه پنجره واحد خدمات دولت ، سایت اداره کل به آدرس Semnan.frw.ir و یا از طریق دفاتر پیشخوان دولت ،نسبت به ارسال درخواست های خود اقدام فرمایند.

این اداره کل در راستای تبدیل وضعیت ایثارگران شاغل وفق تبصره د ماده ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ اقدامات لازم به عمل آمده که خوشبختانه تا کنون جهت کلیه همکاران که مدارک لازم را ارائه نموده اند احکام کارگزینی صادر گردید.

افرادی در بخشی از گفتگو خود عنوان کرد: صندوق توسعه منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان که در سال ۱۳۹۶ به عنوان پنجمین صندوق کشوری افتتاح و شروع به کار نموده است در حال حاضر به سرمایه سی و هشت میلیارد و پانصد نود و چهارمیلیون و نهصد هزارریال رسیده است . وبا عنایت به اینکه استانهای دیگر کمک بسیار مطلوبی از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی در قالب “تبصره ۳ ماده ۳۱” به صندوق دریافت نمودند استان سمنان با توجه به کمبود اعتبارات تا کنون اقدامی در این خصوص صورت نگرفته ونظر به اینکه این صندوق ها کمک بسیار شایانی تا کنون به بخش منابع طبیعی نموده است انتظار می رود که سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان نسبت به تخصیص اعتبار از محل “تبصره ۳ ماده ۳۱ “به این صندوق جهت شکوفایی هر چه بیشتر بخش منابع طبیعی کمافی سابق اقدام نماید.

***محمد راستین معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان نیز گفت : با توجه به اهمیت منابع آب وخاک کشور و لزوم حفاظت از این منابع محدود، هماهنگی درحوزه های آبخیز به منظور ایجاد توسعه پایدار اجتناب ناپذیر می باشد، از طرفی وقوع سیلاب های مخرب باعث بروز خسارات مالی وجانی، هدررفتن منابع آب، فرسایش و هدررفتن خاک حاصلخیز کشاورزی می گردد که یکی از مسائل عمده و اساسی که موجب گردیده تا مسئولان اجرائی و متولیان امر، توجه ویژه ای به امر آبخیزداری و آبخوان داری داشته باشند. اعمال مدیریت جامع در حوزه های آبخیز کشور با برنامه ریزی و مدیریت در سطح کلان می تواند راه گشای حل مشکلات موجود باشد. راستین بیان داشت : بدیهی است که این نگرش می تواند یکی از راه حل های رفع مشکل باشد. با اعمال این سیاست، برنامه ریزی در حوزه ها بصورت جامع و هماهنگ صورت پذیرفته و تمامی سازمانها و دستگاههایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم در حفظ آب وخاک مسئول می باشند، کلیه مطالعات و عملیات اجرایی را در حوزه های آبخیز بصورت هماهنگ جهت داده تا از اقدامات موازی پرهیز و استفاده بهینه از اعتبارات و زمان برای پیشبرد اهداف که همانند توسعه پایدار می باشد بنمایند.

معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در ادامه گفت : از محل اعتبارا ت ملی، استانی و سفر ریاست جمهوری و مشارکت بخش خصوصی در سال ۱۴۰۰ عملیات آبخیزداری و آبخوانداری در سطح ۱۵۰ هزار هکتار از حوزه های آبخیز استان با توزیع متوازن اعتبارات در سطح شهرستانهای تابعه با اجرای ۶۰ مورد پروژه مکانیکی، بیومکانیکی وبیولوزیکی با اعتباری حدود ۵۴۰ میلیارد ریال اجرا شده است.

*** علی ترابی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: معاونت فنی یکی از معاونت های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری است که مجموعه ادارات جنگل با۳۵۲ هزار هکتار ، مرتع و بهره برداری از گیاهان دارویی با ۳۷۰۰ هزار هکتار و بیابان با ۵۲۰۰ هزار هکتار مساحت در سطح استان را تحت پوشش دارد.

علی ترابی اظهار داشت: در استان سمنان دو مرکز تولید نهال جنگلی در شهرستان های شاهرود و سمنان و یک نهالستان بیابانی فعال در حسن آباد شهرستان دامغان وجود دارد که اینشالله در قالب طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور، سالانه بیش از ۲۵۰۰ هزار اصله نهال های مختلف را تولید خواهند کرد گه این نهالها در قالب پروژه های جنگلکاری، بیابانزدایی ، ایجاد فضای سبز در مناطق شهری و روستایی و زراعت چوب در سطح استان توزیع خواهد شد همچنین در سال جاری نیز در هفته منابع طبیعی و آبخیزداری به منظور تبیین فرهنگ منابع طبیعی و افزایش فضای سبز تعداد زیادی نهال بطور رایگان توزیع میگردد وی همچنین افزود: در سال ۱۴۰۱ معادل ۷۰ هکتار جنگلکاری و زراعت چوب در استان انجام شده است و از ابتدا تا کنون به تعداد ۵۰ بوستان روستایی با مشارکت دهیاریهای مختلف در سطح استان احداث شده است.

علی ترابی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان اظهار داشت :سطح مراتع استان بیش از ۳.۷ میلیون هکتار می باشد. و تا کنون در ۶۶۱ سامانه عرفی مراتع استان طرح مرتعداری تهیه و در دفترخانه اسناد رسمی به دامداران واگذار گردیده است و همچنین در سالجاری بالغ بر ۲۰ فقره طرح مرتعداری در سطح ۸۵ هزار هکتار تهیه و بازنگری گردیده است.

وی بیان داشت : در بخش مدیریت چرا در مراتع استان، تاکنون بیش از ۹۴۲ سامانه عرفی مورد پایش قرار گرفته است، که بر این اساس پروانه چرای بیش از ۶۵۸ نفر از دامداران به دلیل عدم استمرار دامداری (ترک دامداری ) و موارد مرتبط با فصل سوم شیوه نامه بهره برداری از مراتع کشور با ۷۵۵۲۵ واحد دامی ابطال گردیده است.

علی ترابی عنوان کرد : به منظور اقتصادی نمودن طرح های منابع طبیعی و در راستای اقتصاد مقاومتی علاوه بر پروژه های تکلیفی و سازمانی، طی سالهای ۹۵ تا ۱۴۰۱ به مدت ۶ سال سطحی معادل ۲۱۷۰۰ هکتار از مراتع استان در بیش از ۱۳۰ سامانه عرفی با مشارکت مرتعداران و با کشت گونه های با ارزش صنعتی و دارویی نظیر باریجه، وشق، آنغوزه و بادام کوهی احیاء گردیده است؛ که به لحاظ عملیاتی در نوع خود بی نظیر است.

وی استان سمنان را بعنوان یک استان، با سیمای عمدتا بیابانی(سومین استان بیابانی کشور) نام برد و افزود: این استان بشدت با معضل فرسایش بادی درگیر بوده و این پروسه و عوارض ناشی از آن ، هر ساله خسارت بسیار زیادی را به تاسیسات اقتصادی و منابع زیستی آن وارد میکندکه بر طبق مطالعات انجام شده در سطح استان حدود یک میلیون و۳۷۱هزارو ۶۷۵ هکتار از اراضی استان تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد و همچنین با در نظر گرفتن شاخصهای مربوطه حدود ۵۳۵ هزارو ۱۷۳هکتار از اراضی استان در ۳۳ منطقه (بصورت شهرستانی ۳۸ منطقه) بعنوان کانونهای بحرانی فرسایش بادی شناخته شده است ، که سالانه در حدود ۳۳۰ میلیارد ریال خسارت به تاسیسات صنعتی و مسکونی، جاده های مواصلاتی،اراضی کشاورزی و… وارد میکند.

علی ترابی گفت: در حال حاضر این اداره کل اقدام به متمرکز کردن پروژه های مطالعاتی و اجرایی بیابانزدائی خود در کانونهای بحرانی فرسایش بادی نموده است که در این راستا تا کنون بیش از ۱۲۳ هزار هکتار جنگلهای بیابانی با گونه عمدتا تاغ ایجاد نموده است و تا حدود زیادی معضل فرسایش بادی را، در اطراف مناطق مسکونی ، جاده و راه آهن و … کنترل نموده است.

شایان ذکر است : در سال ۱۴۰۱ نیز این اداره کل ضمن حفاظت از تاغزارهای سنواتی موجود نسبت به نهال کاری در سطح ۵۵۰ هکتار، مدیریت روان آب همراه با عملیات بیولوژی در سطح ۱۲۰۰ هکتار، آبیاری و نگهداری از ۱۲۰۰ هکتار نهالکاری های سالهای قبل و تله رسوبگیر که برای اولین بار در استان انجام میشود به میزان ۱۰ کیلومتر و بادشکن اطراف مزارع نیز به میزان ۱۰۰ کیلومتر و همچنین در جهت مقابله با آفت شپشک و سفیدک در تاغزارهای استان عملیات حذف فیزیکی درختان آلوده در سطح ۲۵۰ هکتار در دست اجرا است

***حمیدرضا عبدوس ، معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با اشاره به برنامه های هدفمند این معاونت در سالجاری با بیان اینکه مطابق سیاست گذاری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در سال جاری طرح تداوم در سال۱۴۰۱ در حال اجرا می باشد که از محورهای کاری آن می توان به اتمام کاداستر اراضی ملی ، صیانت از جنگلهای کشور نام برد، این طرح با هدف کاهش یا حذف عوامل تخریب ،اقدامات خوب و موثری با تمرکز بر امور (توزیع رایگان آبگرمکن خورشیدی و تنور گازی در قالب طرح جایگزینی سوخت فسیلی ، اجرای کمربند حفاظتی با شاخص بنچ مارک در مناطق بحرانی و جنگلی ، تلاش برای اخذ حقوق دولتی در طرحهای مدیریت منابع طبیعی (ماده ۳قانون حفاظت وبهره برداری)، تثبیت مالکیت و کاداستر در اراضی ملی، موات و مبارزه با آفات و بیماریها ) را شروع و نتایج خوبی نیز از طرحهای اجرایی در سطح استان سمنان بدست آمده است .

وی به انعقاد یک فقره قرارداد کاداستر در سالجاری در اراضی ملی و منابع طبیعی در استان توسط اداره کل ثبت واسناد استان در سطح ۵۹۰ هزار هکتار اشاره نمود و افزود : با برنامه ریزی صورت گرفته تاپایان سال ۱۴۰۱ کل اراضی ملی ودولتی در سامانه کاداستر تثبت وسند تک برگی کاداستر بنام دولت جهموری اسلامی ایران صادر خواهد شد و همچنین اقدامات حفاظتی و حمایتی دیگر برای پیشبرد اهداف سازمانی، مخصوصا در بحث مربوط به حفاظت ، تامین سوخت جایگزین و کمربند حفاظتی از اعتبارات مذکورمورد استفاده قرار گرفته است .

از سطح نه میلیون و سیصد شصت وهشت هزار (( ۹میلیون و ۳۶۸هزار )) هکتار اراضی ملی استان که مساحتی بالغ بر ۹ هکتارو سیصد هزار در سامانه اداره کل ثبت اسناد و املاک تثبیت مالکیت گردیده است. سند تک برگی کاداستر آن بنام دولت جمهوری اسلامی به نمایندگی از سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور صادر گردیده است.وتا پایان سال ۱۴۰۱برای کل اراضی ملی و دولتی سندتک برگ کاداستری صادر خواهد گردید.