همزمان با تلف شدن «کوشکی»، یوزپلنگ آسیایی معروف در سایت نگهداری توران به دلیل کهولت سن، از بافت جنسی و پوست آن بلافاصله مطابق پروتکلهای استاندارد جهانی نمونهبرداری شد و برای ذخیرهسازی و تولید رده سلولی به مرکز ملی ذخایر ژنتیکی کشور انتقال یافت.
اکنون پس از گذشت سه هفته و انجام آزمایشات و بررسیهای لازم، زیستپذیری سلولها تأیید و نمونههای بافت و سلول برای استفادههای احتمالی آتی منجمد و ذخیره شد.
محمد مدادی، مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی در این باره تصریح کرد: ذخیره سلولی گونههای در معرض خطر و بهویژه بحرانی ازجمله روشهای حفاظتی خارج زیستگاهی برای اهداف پژوهشی و احیا در دنیا مورد توجه بوده و در کشور نیز با استفاده از ظرفیتهای موجود ضروری است.
وی افزود: این اقدام در راستای تفاهمنامه و همکاری دوجانبه دفتر با مرکز ملی ذخایر ژنتیکی کشور بهعنوان مرجع راهاندازی بانک سلولی حیاتوحش و گونههای در معرض تهدید انجام پذیرفت.
مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی گفت: توافقات برای اقدام مشابه برای حداقل ۲۰ گونه در معرض تهدید با همکاری ادارات کل استان و مراکز استانی جهاد دانشگاهی با محوریت و مدیریت مرکز ملی ذخایر ژنتیکی انجامگرفته و بهزودی با ابلاغ شیوهنامههای لازم عملیاتی خواه شد.
در همین راستا، بلافاصله پس از تلف شدن ناگوار پیروز، نمونهبرداری موفقی از پیروز هم انجام شد و برای حفظ ذخیره ژنی آن به مرکز ملی ذخایر ژنتیکی کشور انتقال یافت.
آذربایجانی، رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران هم در این خصوص گفت: مأموریت محوری این مرکز در حفظ و صیانت منابع ژنتیکی استراتژیک کشور در حوزههای تنوع زیستی، صنعت و حیاتوحش به پشتوانه استقرار استانداردها و ظرفیتهای سختافزاری و نرمافزاری مناسب وارد مرحله جدیدی از ارتقا اقتدار علمی کشور جهت حفظ و صیانت از این ثروتهای ملی شده است.
وی افزود: تفاهمنامه راهبردی بین این مرکز و سازمان حفاظت محیطزیست با تجمیع ظرفیتهای ساختاری و عملیاتی دو سازمان، جهش بزرگی در راهاندازی یک سامانه پاسخ سریع جهت ذخیره نمونههای سلولی و ژنتیکی از گونههای در معرض انقراض حیاتوحش در کشور شده است که در سال جاری، علاوه بر یوزپلنگ کوشکی موارد موفقیتآمیز دیگری در خصوص سایر جانوران در معرض خطر انقراض صورت گرفته است.
به گفته این مسؤول، توسعه این اقدامات برای اهداف پژوهشی و پروژه احیا منابع ژنتیکی گام آتی دو سازمان برای معکوسسازی روند از دست رفتن منابع ژنتیکی کشور است.