«میوه‌فروشی بلواری» کاسبی پرسود و بی‌قید و بند در سمنان
این روزها حضور خودروهای دارای بار میوه در بلوار، کنار خیابان‌ها و میدان‌های نقاط مختلف شهر سمنان با فروش محصولات با قیمت یکسان با مغازه‌دارهایی که تعهد پرداخت مالیات، اجاره، هزینه مصرف انرژی و دیگر پرداختی‌ها را دارند، اصول کاسبی در شهر را به هم زده است و برخورد با این کسب‌وکارهای کاذب که سیما و منتظر شهری را هم نازیبا کرده، مطالبه مردم است.
در نگاه اول شاید از دیدگاه عامیانه و هم‌نوع‌دوستی به ویژه در شرایط فعلی این نظر وجود دارد که نباید با وانت‌بارهای فروشنده میوه، تره‌بار، صیفی‌جات، و ظروف، در کنار خیابان برخورد شود و باید اجازه داد این افراد هم لقمه‌نانی بخورند، اما وقتی مقایسه‌ای بین قیمت‌های میوه با کیفیت مساوی بین مغازه‌دار و وانت‌بارهای کنار خیابان داشته باشیم، متوجه خواهیم شد تنها برتری وانت‌بارها دسترسی در محل و در مسیر است و در قیمت عرضه میوه تفاوتی نیست.
آنچه که تامل بیشتر در این موضوع را ناراحت کننده می‌کند، این است که مغازه‌دار در کنار عرضه میوه، هزینه‌های جانبی دیگری مانند اجاره دارد که باید پرداخت کند و مغازه‌دار با احتساب تمامی این هزینه، قیمت عرضه میوه را اعلام می‌کند و وانت‌باری که هیچگونه هزینه جانبی مانند پرداخت اجاره و مالیات را ندارد، میوه را هم‌قیمت مغازه‌دار و حتی در مواردی گران‌تر نیز می‌فروشد.
فاطمه جعفری یکی از مشتریانی که در کنار وانت دارای بار میوه ایستاده بود، ابراز کرد: انبه با همین کیفیت در مغازه به ازای هر یک کیلوگرم ۱۰۰ هزار تومان عرضه می‌شود و این وانت‌بار دستفروش که هزینه جانبی کمتری نسبت به مغازه‌دار دارد و سود بیشتری از فروش عایدش می‌شود، همین میوه را با همین کیفیت، به ازای هر یک کیلوگرم ۱۵۰ هزار تومان می‌فروشد.
محمد معتمدی یکی دیگر از افرادی بود که قیمت میوه را از وانت‌باری در کنار خیابان پرسید و در اعتراض به قیمت بالای میوه به دستفروش گفت چه خبر است؟ چقدر گران؟ و راننده دستفروش در پاسخ مشتری گفت که برو قیمت میوه را از مغازه‌دار بپرس، او هم همین قیمت می‌فروشد.
قیمت‌های من‌درآوردیِ وانت‌بارها در سایه فقدان نظارت
معتمدی در پاسخ به فروشنده با چهره‌ای افروخته گفت: آیا جنابعالی هم مانند مغازه‌دار اجاره‌بها، هزینه آب، برق و گاز و مالیات داری که مدعی هستی میوه را به قیمت مغازه‌دار عرضه می‌کنی.
این شهروند افزود: اگر تمام این میوه‌فروشان خودرویی با درایت مسوولان برای فروش میوه یکجا جمع شوند و اجازه فروش به آنها به صورت انفرادی در کنار خیابان‌ها داده نشود، بازار رقابتی می‌شود و دیگر نمی‌توانند هر قیمتی دلشان خواست اعلام کنند.
وی تصریح کرد: برخی از این دستفروش های میوه فقط فروشنده دلال و واسطه هستند و این سودی که از فروش میوه کنار خیابان نصیبشان می‌شود، باید به رییس‌شان یعنی دلال اصلی بپردازند و اگر این بازار مدیریت شود، همه از تولیدکننده، تا فروشنده و مصرف‌کننده سود خواهند برد و نقش بازیگری و مدیریتی دلال کمرنگ می‌شود.
خطرآفرین شدن نقاط شهری به واسطه حضور بی‌قاعده وانت‌بارهای میوه‌فروش
میدان مطهری سمنان یکی از میدان‌های شلوغ و حادثه‌خیز شهر و از جمله مناطقی است که وانت‌بارها برای فروش میوه در کنار میدان بساط می‌کنند. زینب نبوی یکی از افرادی که در این نقطه تصادف کرده است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ابراز کرد: وانت‌های دستفروش سد معبر را به معنای واقعی به تصویر کشیده‌اند و بعضی از مردم نیز برای خرید میوه بدون توجه به اطراف پا روی ترمز می‌گذارند و یا با بی‌توجهی به اطراف و فقط زدن چراغ راهنما، خودرو را حرکت می‌دهند و اکنون یکی از همین خریدارها، به دلیل بی‌توجهی راننده در هنگام خروج از توقف برای خرید میوه از وانت‌بارها، با خودروی بنده تصادف کرده است.
نبوی از خبرنگار ایرنا خواست صدایش را به مسوولان برساند که فکری به حال دست‌فروشان کنار خیابان و میدان‌های شلوغ شهر کنند که هم چهره شهر را زشت کرده‌اند و هم بر حادثه‌خیزشدن نقاط پرخطر شهر سمنان افزوده‌اند.
برآیند داده‌ها نشان می‌دهد سمنان یکی از استان های کشور به لحاظ گرانی میوه است و افزایش فروشندگان می‌تواند موجب ایجاد بازار رقابتی و در نتیجه تعدیل و کنترل تلاطم قیمت میوه در این استان شود و باید دست‌فروشان از کنار خیابان‌ها و میدان‌های شهر که به صورت تکی مشغول به فروش میوه هستند، جمع‌آوری شوند و در چندمحله با در نظرگرفتن فضایی که در مسیر رفت و آمد باشد اجازه بساط داده شود تا به دلیل تراکم فروشندگان میوه بازار رقابتی به نفع مصرف‌کننده باشد.
اکنون هر خودروی دارای بار میوه با بساط کردن در نقاط مناسب و با ایجاد فاصله زیاد از خودروهای دیگر، میوه را با هر قیمت دلخواه می‌فروشد و برای خود بازارگرمی می‌کند. یعنی تنها به فکر سود جیب خودش است، در حالی که برنامه‌ریزان شهری و دستگاه‌های متولی بخش عرضه کالا باید نظارت داشته باشند و رویکردی در پیش بگیرند که ابتدا حق مردم در دسترسی آسان و سپس با قیمت مناسب نظرگرفته شود و برنامه هایی داشته باشند که بازارچه‌هایی به همین منظور ایجاد شود.
توسعه بازارچه‌های میوه با دسترسی مناسب برای مردم
رقابت نقش مؤثری در کنترل و حفظ ثبات بازار دارد، اما اکنون در استان سمنان این راهبرد کاربردی در حد مطلوب اجرا نمی شود و گرانی میوه یکی از دغدغه‌های مردم سمنان است و تعدیل قیمت آن در شرایط اقتصادی که سفره‌ها کوچک شده، مطالبه جدی مردم است.
انتظار می‌رود شهرداری با ممانعت از بساط و سد معبر به عنوان وظیفه ذاتی و ایجاد بازارچه و فضای مناسب برای استقرار دست‌فروشان با هدف ایجاد بازار رقابتی، از تضییع حقوق مغازه‌داران و حمایت از مصرف‌کنندگان همراهی کند و دستگاه‌های اجرایی و نظارتی مرتبط مانند جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی و اتاق اصناف، با نظارت بر عرضه میوه با قیمت عرف، در کنترل هیاهوی بازار میوه کمک کنند.
اکنون چند فضا کمتر از انگشتان یک دست برای اطراق خودروهای دارای بار میوه در شهر سمنان طراحی شده و مورد استفاده است که به دلیل موقعیت مکانی نامناسب مورد استقبال نیست و انتظار می‌رود با روی کارآمدن شهردار جدید در مدیریت شهری سمنان تحولات موثر رخ دهد.
