شورشدن آب و پیشروی کویر به سمت شمال، آسیب‌های مهم زیست‌محیطی استان سمنان است
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: پیشروی کویر از جنوب و شورشدن آب به دلیل گرایش به سمت شمال، ۲ آسیب جدی زیست‌محیطی استان است.
وی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری همیشه رهنمودهایی درباره مصرف بهنیه داشته‌اند که این مساله باید در مورد آب بیشتر مورد توجه باشد، ابراز داشت: حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد منبع تامین آب در استان از سفره‌های آب زیرزمینی است و طی سالها برداشت از این منابع زیرزمینی افزایش یافته و افت سطح آبهای زیرزمینی را به همراه داشته است.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان، میزان افت آبهای زیرزمینی به دلیل برداشت‌های بی‌رویه تا ۳۰۰ و ۳۵۰ متر رسیده که جای تامل دارد.
وی بیان کرد: گرایش آب در استان سمنان که به سمت جنوب بود به سمت شمال تغییر کرده است که این روند باعث شورشدن آب می شود و این مساله شورشدن آب در استان سمنان پدیده ای مشهود است.
ظاهری افزود: خشک شدن زمینها و فرونشست سرزمینی به همراه کاهش علوفه مرتعی و پیشروی کویر به سمت شمال، از عوارض برداشت بی‌رویه از آبهای زیرزمینی است.
وی بر استفاده از پساب در مدیریت مصرف آب تاکید و اضافه کرد: استفاده از پساب خروجی از مصارف مختلف باید بازچرخانی شود و برای فضای سبز به جای آب برداشتی از آب تصفیه‌شده و بازچرخانی‌شده استفاده شود که این مساله هنوز محقق نشده و توسط دستگاه های مرتبط نهایی نشده است.
وی با اشاره به اینکه استان سمنان در منطقه ای نیست که بارش قابل توجه داشته باشد، گفت: این میزان میانگین ۱۲۰ میلیمتر است که در سالهای اخیر حتی به این رقم نرسیده است و با توجه به این مسایل و مشکلات جدی در حوزه کمبود آب، باید دغدغه جدی در بین مردم و مسوولان شکل بگیرد.
ظاهری بر تغییر الگوی کشت کشاورزی و استفاده از گونه های بومی تاکید کرد و گفت: باید از کشت گونه‌های آب‌بر پرهیز شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان یادآور شد که رعایت الگوی مصرف از سوی مردم باید مدنظر باشد تا استان از عواقب شدیدتر کم‌آبی و پدیده بیابازایی، در آینده در امان بماند.
شرایط کم‌آبی در استان سمنان
استان سمنان سالانه ۱۳۳ میلیون متر مکعب کسری آبهای زیرزمینی و سه و ۲ دهم میلیارد مترمکعب کسری مخزن انباشته دارد و صرفه‌جویی ۱۷۸ میلیون مترمکعبی آب در سند سازگاری با کم آبی استان تا سال ۱۴۰۵ هدفگذاری شده است.
بنا به اعلام شرکت آب و فاضلاب استان سمنان، خروجی آب چشمه روزیه سمنان به عنوان منبع تامین آب این شهر از ۵۴۰ لیتر بر ثانیه در سال ۱۴۰۰ به ۳۴۵ لیتر در ثانیه در ۱۴۰۱ کاهش یافت.
ورودی آب چشمه گل‌رودبار از دیگر منابع تامین آب شهر سمنان نیز از ۱۶۰ به ۱۱۰ لیتر بر ثانیه کاهش یافت و در مجموع نیاز آب آشامیدنی استان سمنان ۹۸۵ لیتر بر ثانیه، اما ظرفیت تامین آب استان ۸۳۰ لیتر بر ثانیه است.
میانگین بارندگی استان سمنان در سال بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیمتر، در کشور ۲۵۰ میلیمتر و تبخیر چنان در استان سمنان بالا است که اگر میزان آبی در ارتفاع ۲ متر و ۲۰ سانتیمتر زیر نور آفتاب داشته باشیم، در یکسال تبخیر می‌شود و این موضوع نشان از بحران کم‌آبی در سمنان است.
طبق آمارها، یک میلیارد و ۴۰ میلیون مترمکعب برای پاسخ به نیاز استان سمنان، آب استحصال می‌شود و از مجموع آب استحصالی برای رفع نیاز آبی سمنان تنها ۳۰ درصد آب با کیفیت است و دیگر چاه‌های آب دارای هدایت الکتریکی (ec) بالا است
۸۲۴ میلیون مترمکعب آب مصرفی استان سمنان از محل منابع آب زیرزمینی شامل چاه، چشمه و قنات و ۱۹۲ میلیون متر مکعب از محل منابع آبهای سطحی شامل رودخانه و نهرها تامین شده است.
از میزان آب مصرف شده از محل منابع آب زیرزمینی، ۸۳ درصد در بخش کشاورزی، ۱۳ درصد در بخش شرب و چهار درصد در بخش صنعت مصرف می‌شود و از ۱۹۲ میلیون متر مکعب آب سطحی مصرف شده، ۹۳ درصد در بخش کشاورزی، ۶ درصد در بخش شرب و یک درصد در بخش صنعت است.
