۸۸درصد اراضی کشور تحت تأثیر بیابان‌زایی/ پروژه‌های کنترل تخریب سرزمین اجرا می‌شود
مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه حدود ۸۸ درصد اراضی کشور تحت تأثیر پدیده بیابان‌زایی یا تخریب سرزمین قرار دارد، گفت: پروژه‌های عملیاتی برای کنترل بیابان‌زایی در کشور اجرا می‌شود.
وحید جعفریان، مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اظهار کرد: کشور ما به لحاظ اقلیمی، زمین‌شناسی و منابع آب در آسیب‌پذیری از نظر تخریب سرزمین قرار دارد، افزود: بر اساس مطالعات انجام‌شده و بر اساس شاخص‌هایی که از سوی کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی معرفی شده‌اند، حدود ۸۸ درصد اراضی کشور و یا به عبارتی بخش قابل‌توجهی از کشور ما تحت تأثیر پدیده بیابان‌زایی یا تخریب سرزمین قرار دارد.
مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: اگر از این منابع به‌درستی و با نگاه بلندمدت استفاده نشود، این عرصه‌ها قابلیت حیاتی خودشان را کم‌کم از دست می‌دهند و نتیجه بیابان‌زایی تخریب سرزمین، افزایش طوفان‌های ماسه‌ای و گرد و غبار، کاهش شدید پوشش گیاهی و آسیب جدی به منابع زیست انسانی از این طریق است.
وی عنوان کرد: سمنان نیز یکی از استان‌های کشور است که بخش قابل توجه آن در عرصه‌های بیابانی واقع شده؛ به این لحاظ فعالیت‌های گسترده‌ای از دیرباز در خصوص اقدامات مقابله با بیابان‌زایی با روش‌ها و اقدامات متعددی که بعضی از آن‌ها در واقع از جمله ابتکارات جمهوری اسلامی ایران هستند و به سایر بخش‌ها تعمیم داده شده‌اند، در دستور کار قرار گرفته است.
تلاش برای کنترل پدیده بیابان‌زایی در کشور
مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بیان کرد: با اجرای حدود ۹ پروژه عملیاتی به‌طور گسترده اقدامات پیشگیرانه و بازدارنده و اقدامات سازگارکننده فعالیت‌های خودمان را تطبیق می‌دهیم تا بتوانیم بیابان‌زایی را در کشور کنترل کنیم.
جعفریان گفت: بر اساس آمار حدود یک‌میلیون هکتار از عرصه‌های کشور در سال تحت تأثیر پدیده تخریب سرزمین و بیابان‌زایی قرار می‌گیرد و فعالیت‌های ما در جهت مقابله با آن با توجه به محدودیت منابع حدود ۳۰۰ هزار هکتار در سال است؛ به این مفهوم که از روند تخریب سرزمین با وجود فعالیت‌های گسترده در جهت نهال‌کاری، کنترل هرز آب، ایجاد بادشکن‌ها، ایجاد تله‌های رسوب‌گیر و اقداماتی همچون مارچ پاشی و … عقب هستیم که به لحاظ تغییرات اقلیمی و تکرار و افزایش شدت و فراوانی خشک‌سالی‌ها افزایش پیدا کرده است.
اجرای پویش کاشت یک میلیارد اصله نهال در عرصه‌های بیابانی
وی افزود: برنامه‌های جدی در جهت کاهش این عقب‌ماندگی در دستور کار قرار گرفته که یکی از مهم‌ترین آن‌ها نهضت عمومی در خصوص پویش جهادی کاشت یک میلیارد اصله نهال است که بخش قابل‌توجهی از آن در عرصه‌های بیابانی کشور انجام می‌شود.
مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور عنوان کرد: امروز در استان سمنان شاهد احیای عرصه‌ها در حاشیه کویرهای رسی بودیم؛ واقعیت امر این است که نهال‌کاری در این عرصه‌ها نه تنها می‌تواند شدت تخریب سرزمین و بیابان‌زایی را کم کند؛ بلکه می‌تواند جنبه‌های دیگر اقتصادی و تولید علوفه را در پی داشته باشد و بسیاری از موضوعات دیگر از جمله تولید گیاهان دارویی که همه این‌ها به بهبود معیشت جوامع محلی کمک می‌کند.
جعفریان با اشاره به اینکه در راستای اجرای فعالیت‌ها در سطح جهانی توسط کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی که ایران نیز یکی از نخستین کشورهای عضو این کنوانسیون است، بیان کرد: ایران در جهت جریان‌سازی در این کنوانسیون نقش به‌سزایی داشته است.
جایگاه زنان در فرآیند مدیریت سرزمین
وی خاطرنشان کرد: شعار امسال مرتبط با در نظر گرفتن جایگاه زنان در فرآیند مدیریت سرزمین است؛ زنانی که نیمی از جمعیت فعال روی عرصه‌های کشاورزی و منابع طبیعی را شامل می‌شوند و زنانی که نقشی جدی در حوزه اقدامات دانش‌بنیان و فرآیند تولید در این حوزه‌ها دارند.
جعفریان گفت: علاوه بر این زنان نقش به‌سزایی در فرهنگ‌سازی و آموزش نسل آتی برای اینکه چگونه با منابع طبیعی تعامل کنند و آن را بتوانند به نسل‌های بعدی بسپارند، دارند؛ بر این اساس ما هم اقدامات گسترده‌ای را با بخش‌های تحقیقاتی، دانشگاهی و اجرایی در دستور کار قرار داده‌ایم و تا بتوانیم از این منظر نسبت به توجه دادن به حساس‌سازی اذهان جامعه نسبت به اهمیت منابع طبیعی و ظرفیت‌های آن گامی برداریم.
ابتکارات در مقابله با پدیده بیابان‌زایی
مدیرکل بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه استان سمنان همواره یکی از یاران اصلی در ستاد تلقی شده است، گفت: فعالیت‌های اجرایی در مقابله با بیابان‌زایی و ابتکاراتی که صورت گرفته، بسیاری از آن‌ها به نوعی چه در حوزه اقدامات استان سمنان و چه در حوزه اقدامات تحقیقاتی و دانشگاهی بسیار قابل توجه است.
وی تصریح کرد: خاطرمان هست که ایده‌هایی در ارتباط با تثبیت عرصه‌های آسیب‌پذیر از طریق ابداع پرفسور کردوانی در خصوص مارچ‌های سنگ‌ریزه‌ای ارائه شد که در حال حاضر نه تنها در کشور ما بلکه در بسیاری از کشورها اجرا می‌شود و بسیاری از اقدامات دیگری که مسؤولان را در جهت مدیریت منابع آب به عنوان ریشه مدیریت سرزمین توجه می‌دهد که اگر به‌درستی روی مدیریت منابع آب کار نکنیم، بیابان‌زایی با عمق بسیار بیشتری می‌تواند آسیب‌های خودش را به ما برساند.
جعفریان گفت: ما امروز شاهد عرصه‌های نهال‌کاری در جلگه‌های مرطوب کویر در منطقه آرادان بودیم؛ این به این معناست که گستره وسیعی از عرصه‌هایی که در ظاهر یک نمکزار به نظر می‌رسد، می‌تواند مرجع قابل‌توجهی از تولید علوفه‌های بیابانی تلقی شود و همه این اقدامات در استان سمنان واقعاً چشمگیر و بسیار عالی بوده است.
وی افزود: اقداماتی که منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در جهت نهال‌کاری با گونه‌های بومی و استفاده از ظرفیت‌های علمی و تحقیقاتی انجام داده است، می‌تواند الگوی بسیار خوبی برای سایر استان‌های کشور باشد.
