دو ماهی می‌شود که دانشگاه علوم پزشکی سمنان و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود در تلاش هستند تا جامعه هدف پویش سلامت و کنترل قند خون و دیابت که افراد بالای ۱۸ سال هستند را غربالگری کند. حالا آمارها اما نشان می‌دهد که ابتلای به این بیماری بسیار شایع است.

با کامران قدس رئیس دانشگاه علوم پزشکی سمنان درباره این پویش به گفتگو نشستیم. تاکید وی بر این است که حتماً مردم از اجرای پویش آگاهی داشته باشند و با حضور در مراکز بهداشتی در غربالگری سلامت شرکت کنند.

درباره پویش توضیح دهید

یکی از برنامه‌هایی که وزارت بهداشت امسال پیگیری کرده برنامه سلامت خانواده است که ذیل آن می‌بایست بیماری‌هایی را در جامعه غربالگری و پیدا کنیم تا بتوانیم درمان را صورت دهیم. دو مورد از بیماری‌هایی که متأسفانه خیلی از ما ایرانی‌ها را درگیر خودش کرده دیابت و فشار خون است آمار نشان می‌دهد که در ایران ۱۴ نفر از ۱۰۰ نفر مبتلای به دیابت هستند و از هر ۱۰۰ نفر ۳۳ نفر فشار خون دارند نکته قابل توجه این است که ۵۰ درصد افرادی که دیابت دارند و ۶۰ درصد کسانی که فشار خون دارند، از بیماری شأن بی خبر هستند.

وقتی بیمار متوجه می‌شود که عوارض بیماری‌ها نشان داده شود که در واقع دستگاه‌های درون بدن درگیر شده باشد مثلاً شاهد بروز سکته‌های قبلی و مغزی و نارسایی کلیه و مشکلات بینایی و همچنین اندام می‌شود زیرا خون رسانی مختل می‌شود.

هنر ما در مبحث سلامت و در دانشگاه علوم پزشکی سمنان این است که بتوانیم بیماران این چنینی را زودتر غربالگری کنیم تا بتوانیم درمان را زودتر شروع کنیم البته هنر اصلی همه ما باید رعایت بهداشت، استفاده از سبک زندگی سالم، استفاده از غذاهای سالم، پرتحرکی و … است که می‌تواند کمک کند این بیماری‌ها کمتر خودشان را نشان دهند حتی اگر به صورت ژنتیکی آنها را داشته باشیم.

از چه زمانی طرح شروع شده است؟

از آبان ماه غربالگری سلامت دیابت و فشار خون در سمنان شروع شده است در تمام پایگاه‌های بهداشت، مراکز خدمات جامع سلامت، خانه‌های بهداشت در تمام شهرستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان به صورت رایگان از صبح تا عصر این اقدام صورت می‌گیرد و بارها نیز درباره آن اطلاع رسانی صورت گرفته است.

مردم مراجعه خوبی داشته‌اند اما تقاضای ما این است که در چند روز باقی مانده تا پایان دیماه مردم به مراکز درمانی مراجعه داشته باشند و بتوانیم ارزیابی خوبی را از وضعیت این دو بیماری داشته باشیم و در مراحل بعد بتوانیم درمان خوبی را هم داشته باشیم.

در هنگام مراجعه مردم چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

وقتی مردم به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند تست ساده قند خون از آنها گرفته می‌شود اگر قند خون بالا باشد پروتکل‌هایی به مراجعه کننده ابلاغ می‌شود و سپس اگر بنا به درمان باشد، ارجاع به پزشک و کلینیک‌ها صورت می‌گیرد.

دومین موضوع تست فشار خون است اگر فشار خون مردم بالای ۱۴ روی ۹ باشد مجدداً چند روز دیگر مراجعه کننده بازهم به مرکز درمانی خواهد آمد تا دوباره این تست گرفته شود در صورتی که فشار خون بالا باشد، روند درمانی آغاز می‌شود.

چرا این امر آنقدر مهم است؟

چهار بیماری وجود دارد که باعث شده مرگ و میر بین ایرانی‌ها بالا باشد که شامل بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان‌ها، بیماری ریه و دیابت هستند ۸۰ درصد بستری‌های ما ایرانی‌ها و بستری‌های بیمارستانی نیز ناشی از این بیماری‌ها است.

این چهار دسته بیماری همگی از مرض قند و فشار خون ایجاد می‌شود پس باید بدانیم که زندگی سالم به ما می‌تواند کمک کند که از این بیماری‌ها فاصله بگیریم و به آنها مبتلا نشویم و بتوانیم زندگی با کیفیت تری نیز داشته باشیم.

درباره آمارها هم بگویید

غربالگری دیابت و فشار خون برای افراد بالای ۱۸ سال در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان صورت می‌گیرد و حدود ۲۳۵ هزار نفر باید مورد غربالگری قرار گیرند ۷۴ درصد از این افراد تا کنون غربالگری شده‌اند در این غربالگری متوجه شدیم که ۱۰ هزار نفر در مرحله قبل از دیابت هستند.

۵۳ هزار نفر در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان در مرحله پیش از فشار خون هستند و این آمار خطرناکی است البته گروهی نیز از قبل دارای بیماری‌ها بودند که اطلاعات آنها هم احصا شده است. ۱۴ هزار نفر مبتلای به دیابت و ۲۴ هزار نفر نیز مبتلای سابقه خون بودند و توانسته‌ایم در همین دو ماه یک هزار و ۸۰۰ نفر دیابت کاملاً مشخص را شناسایی کنیم که فرد اصلاً در جریان بیماری خود نبوده است.

‌دو هزار و ۵۰۰ نفر نیز از مجموع جمعیت غربالگری شده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سمنان نیز مبتلای به فشار خون هستند که خودشان نمی‌دانستند هر کدام از این افراد وقتی می‌خواهند درمان را آغاز کنند رقم قابل توجهی از لحاظ هزینه، مسائل روحی روانی و اجتماعی و … را متحمل می‌شوند لذا باید دست به دست هم دهیم تا با اطلاع رسانی به موقع بتوانیم جلوی این بیماری‌ها را بگیریم.

۹ درصد جمعیت دانشگاه علوم پزشکی سمنان تا کنون و بر طبق آمار احصا شده دیابت دارند و ۱۵ درصد نیز مبتلای به فشار خون بالا هستند که البته این شامل جمعیت هدف یعنی افراد بالای ۱۸ سال در شهرستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان است.

و در آخر؟

تا پایان ماه فرصت برای غربالگری است و به منظور پوشش بهتر تیم‌های سیار هم ایجاد شده است تا بتوانیم فشار خون و قند خون مورد بررسی قرار گیرد ۴۰ تیم سیار در شهرستان‌های تابعه دانشگاه به کار گیری شده است. بسیاری از مسؤولان استان سمنان هم شامل نماینده ولی فقیه در استان سمنان استاندار سمنان و … به پویش سلامت محلق شدند تا یک فرهنگ سازی خوبی نیز صورت گیرد. شهروندان می‌بایست در این پویش حضور داشته باشند چرا که اگر بتوانیم این بیماری‌ها را در شروع، شناسایی کنیم می‌توانیم بهتر آنها را درمان کنیم.