افزایش پاداش مشترکان خوش‌مصرف برق؛ زمینه‌ساز عبور از تابستان گرم
امسال وزیر نیرو از پاداش ۲۰ برابری مشترکان خانگی رونمایی کرد؛ پاداشی که در نوع خود بی‌سابقه بود و امروز همه نگاه‌ها را به کم و کیف آن معطوف کرده است؛ اما این پاداش‌ها تا چه میزان مؤثر است؟
همه ساله همزمان با فرارسیدن نیمه اردیبهشت و گرمتر شدن هوا، موضوع مصرف انرژی برق و عبور از دوره اوج بار تابستان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و وزارت نیرو با اعلام رسمی برنامه‌های مدیریت بار، اقداماتی را انجام می‌دهد؛ اما امسال وزیر نیرو از پاداش ۲۰ برابری مشترکان خانگی رونمایی کرد، پاداشی که در نوع خود بی‌سابقه بوده و همه نگاه‌ها را به کم و کیف آن معطوف کرده است.
براساس این مدل پاداش که با هدف صرفه‌جویی در انرژی برق و کاهش مصرف مطرح شده است، در صورتی که مشترکان بتوانند میزان مصرف خود را به نسبت دوره قبل کاهش دهند تا ۲۰ برابر قیمت فروش برق به مشترکان پاداش دریافت می‌کنند، این در حالی است که در صورت توجه جدی مشترکان به مصرف به اندازه در تابستان امسال می‌توانند ارقام قابل توجهی به عنوان پاداش دریافت کنند.
براساس اعلام وزیر نیرو این پاداش به صورت نقدی است در دوره‌های مصرف بعدی مشترکان از مبلغ صورت‌حساب آنها کم می‌شود. به این ترتیب فرصت صرفه‌جویی فرصت ارزشمند رایگان کردن قبض برق به حساب می‌آید و به نظر می‌رسد در این روزهایی که هزینه‌های زندگی به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم تبدیل شده است، دریافت پاداش صرفه‌جویی خبر خوشی به حساب آید.
بررسی‌ها نشان می‌دهد این طرح سال گذشته در ابعاد محدودتری اجرا شد که بسیاری از مشترکان تبلیغات ۵=۱ را به یاد دارند. در این تبلیغات وعده پاداش پنج برابری نرخ برق برای صرفه‌جویی به مشترکان داده شد که براساس آمار رسمی وزارت نیرو در مجموع ۱۳۵۰ میلیارد تومان پاداش تحت همین عنوان پرداخت شد. وعده‌ای که وفا شد و یقیناً عمل به وعده داده شده به مردم، منجر به رغبت بیشتر برای همراهی با دولت می‌شود.
امسال نیز وزارت نیرو علاوه بر اینکه به وعده داده شده خود در همان سال جامه عمل پوشانده، با افزایش چهار برابری پاداش سال گذشته، شرایط همراهی بیشتر مردم را در تابستان امسال فراهم کرده است، اما نکته‌ای که در این میان حائز اهمیت است، تأثیر مستقیم این پاداش بر مشترکان خانگی و مزایای غیرمستقیم آن بر سایر مشترکان از جمله صنایع است. به بیان دیگر در فصل تابستان به دلیل در مدار قرار گرفتن بارهای سرمایشی شامل انواع کولر در بخش‌های مختلف مصرف و افزایش مصرف چاه‌های کشاورزی در فصل کشت، مصرف برق به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد.
پیشنهاد پاداش چشمگیر مشترکان را ترغیب می‌کند تا با وسواس و حساسیت بیشتری برق مصرف کنند و این‌گونه علاوه بر اینکه مشترکان بدون تأخیر، نتیجه همراهی خود را به شکل پاداش نقدی می‌بینند؛ سایر مشترکان به‌ویژه صاحبان صنایع نیز که چرخ صنعت و رونق اقتصاد به واسطه همت آنان در جریان است، می‌توانند از ظرفیت‌های حاصل از این صرفه‌جویی، برای رونق و آبادانی میهن استفاده کنند. این‌گونه است که عایدی پرداخت این پاداش صرفاً متوجه مشترکان خانگی نبوده و کل کشور از آن بهره می‌برند.
تجربه کشورهای پیشرو در زمینه بهبود سواد انرژی و نهادینه شدن فرهنگ مصرف بهینه انرژی از جمله برق در جامعه نشان می‌دهد در صورت تعیین مشوق‌های انگیزشی و در برخی موارد جرائم بازدارنده، پس از استمرار در طی یک دوره سه تا پنج‌ساله، منجر به نهادینه شدن مصرف بهینه در فرهنگ عمومی جامعه می‌شود.
در این شرایط در صورت اجرای خوب و کارآمد برنامه‌های انگیزشی، پس از مدتی، آموزه‌های مصرف در ذهن افراد جامعه باز تولید شده و بدون نیاز به ایجاد مشوق‌های جدید، به عنوان یک رفتار مورد پسند اجتماعی به مرحله عمل می‌رسد و تأیید اجتماعی افراد از رعایت الگوهای مورد پذیرش اجتماعی که به آن «فرهنگ عمومی» اطلاق می‌شود خود نیروی محرک برای استمرار آن است.
به هر حال، کشور ما موضوع اصلاح بهینه مصرف انرژی و تغیر عادات بدمصرفی یکی از موضوعات مهمی است که باید به صورت جدی به آن پرداخته شود تا کشور را از قرار گرفتن در بحران بی‌پایان بدمصرفی خارج کند. همگان باید قدر انرژی حیات‌بخش و بدون جایگزین برق را بدانند، چرا که استمرار تأمین این انرژی به ویژه در فصول گرم که ناترازی تولید و مصرف به چشم می‌آید از اهمیت دو چندانی برخوردار شده و همراهی مردم می‌توانند زمینه آرامش و آسایش بیشتر مردم جامعه را فراهم آورد.
